Keçən əsrin sonlarında bu ad təkcə Azərbaycanda deyil, həm də Rusiyada, İspaniyada, Portuqaliyada böyük səs-küy doğururdu. Çıxış etdiyi demək olar ki, bütün klublarda əvəzolunmaz futbolçu olan, postsovet dövründə Azərbaycanın ən yaxşı futbolçusu seçilən, hazırda isə "Şamaxı" klubunun futbol akademiyasının koordinatoru kimi çalışan şəxs haqqında söhbət gedir. Yəqin ki, artıq təxmin etdiniz – söhbət Vəli Qasımovdan gedir.
İdman.Biz oxucularına onunla müsahibəni təqdim edir.
- XX əsrdə Ukrayna və Rusiyanın, İspaniya və Portuqaliyanın tanınmış klublarında çıxış etmiş bir futbolçu karyerasını başa vurduqdan sonra XXI əsrdə Şamaxıda eyniadlı klubun futbol akademiyasının koordinatoru olacağını düşünürdümü?
- Futbolçu olduğum dövrdə karyeramı başa vurduqdan sonra konkret olaraq harada çalışacağım barədə heç vaxt düşünməmişdim. Mənim üçün əsas olan sevdiyim işlə məşğul olmaq idi. İndi isə gözümüzün önündə böyüyən, inanıram ki, bir neçə ildən sonra ən azı "Şamaxı" klubunda çıxış edəcək, daha sonra isə Allahın izni ilə milliyə qədər yüksələcək uşaqlarla işləyirəm. Buna görə də çox məmnunam. Futbolu planlaşdırdığımdan tez bitirməli olduğum çox ağır bir dövrüm oldu – bütün bunlar zədələrə görə baş verdi. Uzun müddət özümə uyğun məşğuliyyət tapa bilmirdim, çünki həm futboldan doymamışdım, həm də özümü futbolsuz təsəvvür etmirdim.
- Futbolçu olduğunuz dövrdə nəyin arzusunda idiniz və karyeranızı başa vurduqdan sonra arzularınız necə dəyişdi?
- Mən futbolçu olmağı arzuladığım üçün məhz futbolçu oldum. Daha sonra SSRİ çempionatının yüksək liqasında çıxış edən bir kluba düşmək xəyalım vardı və 17 yaşım tamam olmamış Xarkovun "Metallist" klubunda oynamağa başladım. Ardınca bütün azərbaycanlı futbolçu oğlanların arzusu olan "Neftçi"dən dəvət aldım. Böyüdükcə arzularım da böyüyürdü: Avropa futbolunda özümü göstərmək, top çempionatın klubunda oynamaq, Azərbaycan millisində çıxış etmək. Mən həmişə qarşıma qoyduğum məqsədlərə çatmışam.
- Karyeramı başa vurduqdan sonra isə məşqçi olmaq arzum yarandı. Uşaq futbolundan başladım, Portuqaliyada məşqçi kimi işləməyə imkan verən məşqçi kateqoriyası aldım. Bəs reallaşmayan hansı arzu qaldı və buna nə mane oldu?
- "Betis"də oynadığım vaxt daha iddialı bir kluba – "Real"a və ya "Barselona"ya keçməyi arzulayırdım. Amma təəssüf ki, dizim ciddi zədələndi və ard-arda üç əməliyyatdan sonra artıq daha yüksək səviyyədə oynaya bilməyəcəyimi anladım və Portuqaliyanın "Setubal" klubuna keçdim. Orada da zədə aldım və daha bir əməliyyat olundum ki, bu da faktiki olaraq karyeramın üzərindən xətt çəkdi. Amma ümumilikdə mən həmişə məqsədlərimi mərhələli şəkildə artırmış və onlara nail olmuşam.
- Bəs niyə Azərbaycana qayıtmaq lazım idi? Axı siz məşqçi karyeranıza Portuqaliyada başlamışdınız. Orada da rahat şəkildə "məqsədləri artırmaq" olardı…
- Məni "Neftçi" dəvət edəndə qayıtmaq qərarına gəldim…
- Amma nə üçün? Siz Gəncə uşağısınız, Avropaya mükəmməl uyğunlaşmışdınız, məşqçi kimi işləyirdiniz, yaxşı da qazanırdınız. Niyə Azərbaycana, üstəlik "Neftçi" kimi problemli kluba qayıtmalı idiniz?
- Nə qədər pafoslu səslənsə də, mənim tək bir istəyim vardı – gəlib Azərbaycanda futbolu qaldırmaq. Üstəlik bunu ölkə futbolunun flaqmanı ilə başlamaq imkanı yaranmışdı.
- Yaxşı, siz idman direktoru vəzifəsinə gəldiniz, klubun akademiyası ilə işlədiniz, sonra eyni işi "Şamaxı"da gördünüz. Bəs niyə baş məşqçi oldunuz ki, "Qəbələ"dən 0:8 hesablı məğlubiyyətdən sonra bu vəzifədən səs-küylü şəkildə ayrıldınız? Axı idman direktoru kimi də işinizin öhdəsindən uğurla gəlirdiniz.
- Razıyam ki, idman direktoru kimi işləyərkən komandaya daha çox fayda verirdim. Demək olar ki, "Neftçi"də futbol akademiyasını məhz mən yaratmışam. Baş məşqçi məsələsinə gəlincə, hər şey spontan baş verdi. Biz baş məşqçi axtarırdıq. Amma bilirsiniz ki, "Neftçi"də bu gün də daimi təzyiq səbəbindən işləmək çox çətindir. Ona görə də uyğun mütəxəssis tapa bilmirdik və sonda qərara gəldik ki, müvəqqəti olaraq baş məşqçi vəzifəsini özüm icra edim. Bu cür gedişatı mən də gözləmirdim.
- Bəs "Qəbələ"yə qarşı bu ağır məğlubiyyət necə baş verdi? Həmin oyunla bağlı indiyədək çoxlu söz-söhbət, fərziyyə dolaşır. 2016-cı il sentyabrın 10-da Bakıda nə baş verdi? Təxminən 10 il sonra bu suala bu gün səmimi cavab verə bilərsinizmi?
- Bu elə bir sualdır ki, ona obyektiv cavab vermək mümkün deyil. Əgər kimisə nədəsə ittiham etsəm, buna sübutlar lazımdır, amma məndə sübut yoxdur – yalnız özümlə qalacaq ehtimallar var. Faktlara gəlincə, düşünürəm ki, uşaqlar bir qədər arxayınlaşmışdılar. Bu, adətən komanda baş məşqçisiz oynayanda olur. Çünki həmin gün mən yüksək təzyiq səbəbindən oyundan bir gün əvvəl xəstəxanaya yerləşdirilmişdim. İndi hətta "Şamaxı"da da olur ki, milli oyunlara görə Ayxan Abbasov məşqləri buraxanda futbolçular dərhal boşalırlar, bu isə açıq-aşkar görünür. Düşünürəm ki, "Neftçi"nin futbolçuları da həmin vaxt baş məşqçisiz meydana çıxanda bir qədər çaşqınlıq yaşamışdılar.
- Yeri gəlmişkən, Ayxan Abbasovun adını çəkdiniz. Sizcə, onun millinin baş məşqçisi təyin olunmasına baxmayaraq, klubdan ayrılmaması nə dərəcədə düzgün qərardır?
- Bəli, mən bir məşqçinin eyni vaxtda həm kluba, həm də milliyə rəhbərlik etməsinin tərəfdarı deyiləm. Çünki bu halda mütləq tərəflərdən biri "axsamağa" başlayır. Qurban Qurbanovun dövründə də belə oldu – o, eyni vaxtda həm klubu, həm də millini çalışdırırdı və hamımız bunun necə bitdiyini gördük. Ona görə də bir istiqamətdə işləmək daha məqsədəuyğundur. Amma Ayxanı da başa düşürəm – mövsümün ortasında komandanı tərk etmək olmaz. Üstəlik, burada büdcə məsələsi də var. Yeni məşqçi – yeni futbolçular, yeni ambisiyalar və deməli, yeni büdcə deməkdir. Bu baxımdan "Şamaxı"nın baş məşqçisinin hazırda klubdan ayrılmaması normaldır.
- Bəs niyə bizim futbolçular xarici klublardan bu qədər tez ayrılırlar? Hətta əsas heyətin üzvü olduqları halda: Kamran Ağayev, Rəşad Sadıqov – yaxın keçmişdə, bu gün Mahir Emreli... Həyatının böyük hissəsini, özü də uğurla, vətəndən kənarda oynamış bir insan buna nə deyə bilər?
- Buna belə cavab verim. Bəli, adını çəkdiyiniz futbolçular klublarında əsas heyətdə oynayırdılar. Amma bütün ölkələr yalnız məişətdə qonaqpərvərdir, futbol meydanında yox. Məşqlərdə hər dəfə sübut etməlisən ki, əsas heyətdə oynamağa layiqsən, komandada qalmağa dəyərsən. Amma soyunub-geyinmə otağında özünü necə aparmağın bundan da vacibdir. Biz soyunub-geyinmə otağını görmürük, futbolçularımızın başqa ölkələrdən olan oyunçularla münasibətlərinin necə qurulduğunu bilmirik. Öz ölkəndə oynamaq isə daha asandır: mentaliteti tanıyırsan, dili bilirsən, lazım gəlsə söhbətin istiqamətini dəyişə bilirsən. Ona görə də xarici klubda çıxış edərkən ilk etməli olduğun şey kollektivə uyğunlaşmaq, onun bir hissəsinə, hətta mümkün olsa, əvəzolunmaz üzvünə çevrilməkdir. Təəssüf ki, futbolçularımızın bir çoxunda bu alınmır və nəticədə ya vətənə qayıdırlar, ya da klubdan-kluba keçirlər.
- Sonda soruşmaq istərdik: bu gün Vəli Qasımov nəyin arzusundadır?
- Arzum Şamaxıdan olan futbolçuları milli komandada görməkdir! Çünki hazırda onlar hətta "Şamaxı" klubunun özündə belə yoxdur. Biz hər şeyi edirik ki, yaxın vaxtlarda orada yer alsınlar, təkcə Premyer Liqada yox, millidə də oynasınlar. Təsəvvür belə edə bilməzsiniz ki, bu arzu məni nə qədər motivasiya edir.
Vüqar Vüqarlı