Azərbaycanda keçirilən III MDB Oyunları başa çatdı. Ölkəmiz tarixdə ilk dəfə çoxnövlü idman yarışına tam şəkildə regionlarda ev sahibliyi etdi və bu yarış bir gün belə paytaxtla təmas olmadan uğurla başa çatdı.
İdman.biz xəbər verir ki, Gəncə, Mingəçevir, Qəbələ, Şəki, Yevlax, Göygöl və Xankəndi şəhərləri on gün ərzində gənc idmançıların mübarizə meydanına çevrildi. Bu şəhərlərin stadionları, idman sarayları və küçələri böyük yarışların enerjisi ilə doldu. Bu seçimin təsadüfi olmadığı aydındır – məqsəd idmanın ölkənin hər guşəsində inkişaf edə biləcəyini sübut etmək idi.
Ev sahibi olaraq Azərbaycan üçün qazanılan nəticələr həm heyrətamiz, həm də tarixidir. Azərbaycan yığması ümumi medal sıralamasında ikinci yeri tutdu: 184 medal (33 qızıl, 56 gümüş, 95 bürünc). Birinci yeri 231 medalla (130 qızıl, 61 gümüş, 40 bürünc) Rusiya, üçüncü yeri isə 122 medalla (32 qızıl, 38 gümüş, 52 bürünc) Belarus tutdu.
Azərbaycan bu nəticə ilə MDB Oyunlarında çıxış etdiyi bütün dövrlərin ən yüksək göstəricisinə imza atdı. Müqayisə üçün: 2021-ci ildə Kazanda keçirilən ilk Oyunlarda idmançılarımız 60 medal, 2023-cü ildə Belarusda keçirilən ikinci Oyunlarda isə 62 medal qazanmışdılar.
İdmançılarımız bu dəfə təkcə ənənəvi güclü növlərdə - güləş, cüdo, gimnastika, qılıncoynatma, sambo, taekvondo və komanda yarışlarında deyil, həm də MDB Oyunları tarixində ilk dəfə olaraq üzgüçülükdə medallar, o cümlədən qızıl mükafatlar qazandılar.
Bununla belə, bəzi növlərdə medallar az fərqlə əldən verildi. Məsələn, oxatma yarışında idmançılarımız fəxri kürsüyə bir addım qalmış dayandılar.
Yarışların miqyası rəqəmlərlə də öz təsdiqini tapır: 23 idman növü, 246 medal dəsti və 13 ölkədən 1 600-dən çox idmançı. Bu qədər müxtəlif növün cəmlənməsi yarış cədvəlini həm sıx, həm də bölgələr üzrə balanslı etdi, rəqabət isə həm sürət, həm də keyfiyyət baxımından yüksək səviyyədə keçdi.
Bu "qalibiyyət riyaziyyatı" təkcə protokollardakı rəqəmlərlə ölçülmür. Regionlarda keçirilən Oyunlar ölkənin bütün infrastrukturunun sınağına çevrildi - idman arenalarından və məşq bazalarından tutmuş, nəqliyyat, tibbi xidmət və rəqəmsal tayming sistemlərinə qədər hər sahədə.
İnsan kapitalının güclənməsi də az önəmli deyil. Yarışların təşkili minlərlə insanın - hakimlərin, həkimlərin, könüllülərin, texniki mütəxəssislərin - dəqiq koordinasiyasını tələb etdi. Regionlar üçün bu, bir günlük bayram deyil: bu insanlar artıq sistemin bir hissəsinə çevriliblər və gələcəkdə idarəetmə, məşqçilik, tibb, media və texniki sahələrdə fəaliyyətlərini davam etdirəcəklər.
Oyunlar ölkənin idman coğrafiyasına güclü təkan verdi. Şəhərlərdəki stadionlar, idman sarayları və Olimpiya kompleksləri yenidən quruldu, yeni avadanlıqlarla, rəqəmsal tablolarla və avtomatik hesablama sistemlərindən ibarət müasir texnologiyalarla təchiz edildi, tamaşaçı və mətbuat zonaları yeniləndi.
Yarışlarla yanaşı, otel və iaşə sektoru canlandı, nəqliyyat infrastrukturu gücləndi, bir çox məktəb və gənclər idman bölmələri ilk dəfə olaraq böyük idman tədbirlərinə birbaşa çıxış əldə etdilər.
"Paytaxtdan kənar Oyunlar" formatı mərkəzləşmənin qarşısını almaq baxımından mühüm təcrübəyə çevrildi. 2015-ci il Avropa Oyunları, 2017-ci il İslam Həmrəyliyi Oyunları və 2019-cu il Avropa Gənclər Yay Olimpiya Festivalı Bakıda keçirilmişdi, bu dəfəki layihə isə məqsədli şəkildə kadr potensialını regionlara doğru genişləndirdi.
Yeddi şəhərdə yarışların təşkili nəticəsində cədvəl planlaşdırması, nümayəndə heyətlərinin yerləşdirilməsi, təhlükəsizliyin təminatı, antidopinq və tibbi xidmət sahəsində təcrübə qazanmış yeni mütəxəssislər nəsli yetişdi. Bu bacarıqlar regionlarda davamlı kadr bazasının formalaşmasına xidmət edəcək.
Oyunlar təkcə Azərbaycan üçün artıq ənənəyə çevrilmiş yüksək səviyyədə deyil, eyni zamanda səmimi və mehriban atmosferdə keçirildi. Qonaqlara çoxdilli xidmət göstərildi, milli mətbəxin ləzzəti və ənənələrin yumşaq gücü nümayiş etdirildi. Dünənə qədər "periferiya" adlandırılan ərazilər indi yeni cazibə mərkəzinə - idmanın inkişaf məkanına çevrildi.
Gəncə stadionunda keçirilən möhtəşəm bağlanış mərasimi on günlük foruma yekun vurdu: bütün 246 medal dəsti sahibini tapdı, nəticələr rəsmiləşdi, tribunaların işıqları isə hələ uzun müddət sönmədi. Bu mərasim regionlara etimadın simvoluna çevrildi - onlara böyük beynəlxalq tədbir həvalə edildi və onlar bu etimadı tam şəkildə doğrultdular.
Əsas nəticə hər bir şüardan daha aydındır: Azərbaycan Oyunlara ev sahibliyi etməklə kifayətlənmədi, həm də "idman - regional inkişafın mühərriki" modelinin səmərəliliyini inandırıcı şəkildə sübut etdi. Medallar, yenilənmiş arenalar və yetişmiş kadrlar ölkəni yeni çağırışlara - qitə çempionatlarından tutmuş ən müxtəlif yarışlara qədər - hazır vəziyyətə gətirib.
Öz şəhərlərinin alqışları altında mübarizə aparan idmançılar üçün bu on gün böyük karyeralarının başlanğıc nöqtəsi olacaq. Gəncədəki stadionda oyunların alovu sönsə də, region idmanının atəşi daha da alovlandı və bu od indi daha parlaq, daha uzunömürlü və daha uzaqlara işıq saçacaq.
Teymur Tuşiyev